Milli Muharip Uçak yerli ve milli motorla uçacak
17/12/2019 17:00
TR Motor Genel Müdürü Osman Dur, TUSAŞ tarafından üretilecek Milli Muharip Uçak'ın (MMU) motorunun, yerli ve milli olarak TR Motor tarafından üretileceğini belirtti.
Savunma Sanayii Dergilik'e konuşan Dur, MMU'nun motoru hakkında şunları söyledi:
İlk aşamada yabancı desteli bir motor üretilecek
Savunma Sanayii Başkanlığının Milli Muharip Uçak tasarımı bir taraftan devam ederken, bu uçağın motorla ilgili gereksinimlerini de TUSAŞ’la birlikte istişare ederek çalışmalara devam ediyoruz. Türkiye’de bu süre içerisinde Milli Muharip Uçak’ın da bir taraftan paralelde yürüdüğü bilinmekte.
Motor projesi daha uzun süreler alabilir. Bu anlamda uçağın ihtiyacı olan motoru zamanında yetiştirebilmek için bir süre, tamamen yerli ve milli uçak motoru yapmak yerine, uluslararası firmalarla işbirliği yaparak kısıtlı bir motor yapabiliriz. Yani yabancı firmaların da desteğiyle daha kısa sürede küçük bir motor yapabiliriz.
Yerli ve milli motor üretilecek
Ne olursa olsun tamamen yerli ve milli motordan asla vazgeçmeden bir taraftan da o devam edecek diye düşünüyorum. Bu anlamda dünyadaki uçak firmalarıyla görüşmelerimiz devam ediyor. Amahiçbir şey yokmuş gibi tamamen yerli ve milli motor yapmak adına kendi mühendislerimiz tasarım çalışmalarına başladı.
TRMotor’un Savunma Sanayii Başkanlığı tarafından kurulduğu ve tamamen milli sermaye ile ülkemizin havacılık alanındaki tek şirketi olduğu bilinmekte. Bu düşünceleri hayata geçirebilecek adımın tohumları, 1 sene önce atılmaya başlandı ve inşallah önümüzdeki yıllarda adım adım hem tedarikçi geliştirme adına hem tasarım adına hem malzeme adına hem alt sistemlerinde yerli ve milli geliştirme adına ayrı ayrı projeler hızla devam etmekte.
Yaklaşık 1 yıldır TÜBİTAK’la birlikte bu alanda kullanılacak malzemelerin envanteri çıkarıldı ve gerekli gereksinimler bildirildi ve TÜBİTAK bu alanda çalışmalarına başladı. Diğer bazı alt sistemleriyle ilgili de hem yerli hem de uluslararası firmalarla görüşerek tamamen yerli ve milli tasarım yapmak ana hedef olmakla birlikte süreleri kısaltmak adına uluslararası işbirlikleri de yapmak için çabalıyoruz. İnşallah kısa sürede bu işbirlikleri sonuçlanır ve Türkiye bir süre kısıtlı daha sonra da tamamen yerli motorumuzu üretecektir diye inanıyorum.
İnanıyoruz çünkü hem yetişmiş insan gücümüz var hem de arkamızda güçlü bir irade var, hem özel sektörümüzde de bu kabiliyetler ciddi anlamda gelişmeye başladı.
Kesinlikle Türkiye bu motoru kendisi yapabilecek durumda ama zaman, süre biraz sıkışmış durumda. İnşallah bunu da uluslararası firmaların desteğiyle kapatacağımıza inanıyorum.
Tamamen yerli ve milli motorumuzla uçacak
Uçak projesi başladı. Motor projesi de yeni başladı. Bir aksilik olursa uluslararası firmaların motorlarıyla bizim uçağımız deneme uçuşları yapacak. Aslında tam uçuşa başladığımızda tamamen yerli ve milli motorumuzla uçacak bu uçaklar. Bütün planlar o şekilde ve çalışmalarımız da o şekilde.
Olağanüstü durumların önüne geçmek adına, çünkü ciddi anlamda bir yatırım, zaman, para ve insan kaynağı var. Bu engelleri aşmak adına bizim kendi tasarımlarımız bir taraftan sürerken bir taraftan da yabancı firmalarla işbirliği yaparak bizim yetersiz olduğumuz veya Türkiye’nin kabiliyetlerinin zayıf olduğu ya da insan gücümüzün az olduğu alanlarda işbirlikleri yaparak bu açıklarımızı kapatıp ortak geliştirilmiş bir motorla da kısa sürede hayata geçirebilirsek gerçekten büyük bir fırsat olacak.
Biz ne olursa olsun uçağın bittiği süreye kendi motorumuzu tamamen yerli ve milli motorumuzu, kısıtsız motorumuzu, istediğimiz gibi satabileceğimiz, istediğimiz gibi kullanabileceğimiz motorumuzu geliştireceğiz ve yetiştireceğiz inşallah.
MMU'yu Hava Kuvvetlerine teslim etmeye başladığımızda inşallah yerli ve milli motorumuzu kullanacağız. Şu anda plan tamamen bunun üzerine.
