IRADETS, nükleer teknolojiler alanında faaliyet gösteriyor

IRADETS A.Ş., 2013 yılında Teknopark İstanbul’da kurulmuş nükleer teknolojiler alanında faaliyet gösteren bir Ar-Ge firmasıdır.

Uzay, sağlık, çevre, yurt güvenliği, nükleer santraller radyasyon güvenliği ve atık izleme, sismoloji, jeofizik/jeoloji, yüksek enerji, nükleer ve parçacık fiziği uygulamaları için yenilikçi radyasyon algılama sistemlerinin araştırılması ve geliştirilmesi ile de çalışmalar yapmaktadır.

• Uzay radyasyonu çalışmaları: ESCC/ESA, JEDEC, ASTM ve Askeri standartlara uygun olarak uzaydaki radyasyon ortamı simülasyonları için radyasyon dayanıklılık testlerini gerçekleştirmek ve kritik elektronik bileşenler ve / veya sistemler için mitigasyon teknikleri ve gerektiğinde alternatif çözümler önermektedir.

• Inovatif radyasyon dedektörleri araştırma ve geliştirilmesi: Temel olarak uzay, sağlık, çevre, iç güvenlik, nükleer santral radyasyon güvenliği ve atık izleme, sismoloji, jeofizik ve jeoloji, yüksek enerji fiziği, nükleer ve parçacık fiziği uygulamaları alanlarındaAr&Ge faaliyetlerini yürütmektedir.

Ek olarak, dedektör alt-sistemlerin uzay, askeri ve endüstriyel alanlardaki uygulamaları için tam tasarım, üretim ve kalite kontrol testlerini gerçekleştirmektedir.

Sınır Güvenliğinde Potansiyel Tehditlere Çözümsel Çalışmalar

- IRADETS ve CAEN SYS İlişkisi 

CAEN SYS bir İtalyan teknoloji şirketi olarak, nükleer ve radyasyon dedektör sistemleri konusunda sınır güvenliği ve radyasyon tespiti alanında önemli katkılarda bulunmuştur. IRADETS ise 2013 yılından günümüze nükleer dedektör sistemleri üzerine çalışan bir arge firması olarak CAEN SYS'in ülkemizdeki tek ve yetkili temsilciliğini yapmaktadır. CAEN SYS, yüksek hassasiyetli teknolojiler içeren bir dizi çözümsel ürün sunmaktadır. Bu ürünler arasında DiscoveRAD ve SNIPER-GN öne çıkmaktadır.

DiscoveRAD by CAEN Sys Division – En Etkili Radyoizotop Tanıma Cihazı (RID): Bu hızlı ve güvenli radyoaktif materyal tanıma cihazı, nükleer kazalar, nükleer taşımacılık, nükleer güvenlik önlemleri ve nükleer güvenlik gibi senaryolarda önemli rol oynar. RID'ler, yayılan gama ışınlarının enerjisini analiz ederek radyoaktif materyallerin kimliğini belirlemek üzere tasarlanmıştır. DiscoveRAD, güvenlik güçleri, gümrük ve diğer kuruluşlar tarafından radyoaktif materyal kaçakçılığına karşı ulusal bir stratejinin bir parçası olarak kullanılır.

SNIPER-GN: SNIPER-GN, bir sırt çantası formatında oluşturulan bir radyasyon tespit sistemi olup, yerel güvenlik ve acil durum müdahalesi bağlamında hızlı bir şekilde kullanılmak üzere tasarlanmıştır. Plütonyum, Özel Nükleer Malzeme (SNM) ve harcanmış yakıtı saniyeler içinde tanımlayabilir ve mevcut tespit standartlarının (ISO ve ANSI) on katı uzaklıktan algılamak için benzersiz bir yeteneğe sahiptir. Patente sahip algoritma sayesinde, nötron ölçümleri aracılığıyla SNM tanımlama yeteneği sunar. SNIPER-GN, askeri ve deniz kuvvetleri tarafından birçok ülkede kullanılmaktadır ve NATO stok numarasına sahiptir.

GAMON-Mobile: GAMON Mobile, bir araba, helikopter veya tekne gibi hareket eden bir araçtan radyonüklit tanımlama gerçekleştirmek üzere tasarlanmış yüksek verimli bir tespit sistemidir. Sistem, hızlı tehditleri değerlendirmek ve mobil montaj/deployman aracılığıyla geniş alanları izlemek amacıyla sahada kullanılmak için oldukça uygundur. GAMON Mobile, radyonüklitleri tanımlayabilir ve bunları kategorize edebilir. GAMON Mobile, hassas alanları, giriş noktalarını ve elçilikler, EXPO etkinlikleri, kritik altyapılar, havaalanları, tren istasyonları gibi stratejik bölgeleri taramak için idealdir. GAMON Mobile, spektrometrik ve dozimetrik ünitelerden oluşur. GAMON Mobile spektrometresi otomatik izotop tanımlama ve izotopla ilgili doz hızı değerlendirmesi yapar. Gerçek zamanlı veri işleme ve tanımlanmış izotop tabanlı alarm, GAMON Mobile'ın yapay nüklit varlığını geleneksel doz ölçerlere göre daha etkili ve kısa bir sürede tespit etmesine izin verir. Sistem, olay hafifletme durumlarında, erişim noktası güvenliğinde veya hem Gama hem de Nötron alarmlarını içeren çevresel izlemede gama radyonüklit tanımlaması için çoklu senaryolarda kullanılabilir. GAMON Mobile, farklı ülkelerde ordu ve deniz kuvvetleri tarafından kullanılmaktadır ve NATO stok numarasına sahiptir.

GAMON-Drone: GAMON- Drone, özel olarak insansız hava araçları için tasarlanmış kompakt ve hafif bir spektrometredir ve radyolojik veya nükleer malzemenin dağılımının ardından çevresel radyasyon koruması, inceleme ve alan iyileştirmesi için kullanılır. Sistem, tehlikeli alanların keşfi için ilk müdahale ekipleri için bir ölçüm cihazı olarak kullanılabilir. Taşınabilirlik, düşük enerji tüketimi ve performansın en iyi kombinasyonunu sunmak üzere tasarlanmıştır. Ünite, Hem Scintillator Dedektörü hem de Dijital Sinyal İşleme Elektroniğini içeren hafif bir muhafaza içinde monte edilmiştir. GAMON-Drone, RadHawk UAV platformu ile birlikte sunulur ve drone'un radyo iletişim bağlantısını kullanarak gerçek zamanlı verileri yer istasyonuna iletmektedir. Radyo iletişim menzili düz hat görüşünde 12 km'dir. RadHawk UAV, sağlanan pil paketi ile 40 dakika sürekli tarama sağlayabilir. Aynı zamanda GAMON-Drone, gama ışını yayınlayan radionüklitleri tanımlayabilir ve bunları NORM, tıbbi ve endüstriyel gibi kategorilere ayırt edebilir.

GAMON-Diver: GAMON-Diver su altı radyometrik ölçümleri gerçekleştirmek üzere tasarlanmış yüksek verimli bir spektroskopik ölçüm sistemidir. Sistem, kaza hafifletme, ilk acil durum müdahalesi veya hassas su altı konumları için uzun vadeli izleme cihazı olarak port giriş noktaları, nükleer tesisler ve petrol& gaz altyapıları gibi çeşitli senaryolarda kullanılabilir. GAMON-Diver, tuzlu ve tatlı su ortamlarında kullanılabilir. Dinamik mobil su altı aramaları için veya bir mayın üzerine sabitlenmiş olarak gerçek zamanlı gama spektroskopik ölçümler için kullanılabilir. Dinamik arama modunda, su yüzeyindeki operatör, verileri hızlı alarm ve veri okumaları ile gerçek zamanlı olarak okuyabilir ve GPS konumlandırma yapabilir. Uzun vadeli çevresel izleme için veriler, kurulan sensör ağı bilgilerini bir araya getiren merkezi bir izleme istasyonuna iletilir. Hermetik kasa, cihazın 450 metre (su içinde 45 atmosfer) derinliklerde çalışmasına olanak tanır. GAMON-Diver, gama ışını yayınlayan radionüklitleri tanımlayabilir ve bunları NORM, tıbbi ve endüstriyel gibi kategorilere ayırt edebilir. GAMON-Diver, deniz mühimmatı özel kuvvetlerinin müdahale ekipleri tarafından kullanılmaktadır.

Sonuç olarak, radyasyon dedektör sistemleri, radyasyonun zararlı etkilerini sınırlarımızdan uzak tutmaya yardımcı olurken aynı zamanda potansiyel tehditlere karşı küresel bir koruma sağlarlar. Bu nedenle, radyasyon dedektör sistemlerinin geliştirilmesi ve kullanımı, sınır güvenliği ve ulusal güvenlik açısından kritik bir öneme sahiptir. 2013 yılından beri İstanbul Teknopark’ta nükleer dedektör sistemleri üzerine çalışan IRADETS, CAEN SYS'in Türkiye’deki tek ve yetkili temsilciliğini yürütmekte ve teknolojik ve yenilikçi ürün geliştirme aracılığı ile sınır güvenliğinin korunmasına katkıda bulunmaktadır.

Radyasyon Dedektör Sistemlerinin Sınır Güvenliğinde Etkisi

Radyasyon dedektör sistemlerinin çeşitli radyasyon türlerini tespit etme yeteneği, her birinin farklı özelliklere ve potansiyel risklere sahip olması nedeniyle önemlidir. Bu sistemler, insan sağlığını koruma, tıbbi uygulamalarda güvenliği sağlama, çevresel güvenlik, nükleer tesislerin güvenliği ve nükleer silah kontrolü gibi alanlarda öngörü sağlayarak, uluslararası güvenliğe önemli bir katkıda bulunur.
Radyasyon dedektör sistemlerinin sınır güvenliği, kargo alanları ve genel olarak bir ulusun tüm erişim noktalarında kullanılmasının başlıca önemli şunlardır:

Nükleer ve Radyoaktif Malzemelerin İllegal Taşınmasını Önleme:

• Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) Olay ve Kaçakçılık Veritabanı'na göre (https://www.iaea.org/resources/databases/itdb), 1993'ten 2022'ye kadar 4075'ten fazla olay bildirilmiştir. Bu potansiyel tehditin karşısında, sınır kontrol noktalarında ve limanlarda kullanılan radyasyon dedektör sistemleri, nükleer ve radyoaktif malzemelerin illegal taşınmasını önler.

Radyasyon Kaynaklarının İzlenmesi:

• Sınır bölgelerinde veya sınırlara yakın noktalarda kullanılan radyasyon dedektörleri, endüstriyel kaynaklar veya tıbbi cihazlar gibi radyasyon kaynaklarını izleyerek güvenliği maksimize etmektedir.

Nükleer Silahların ve Kirli Bomba Üretimi İçin Uygun Radyoaktif Kaynakların Gizlenmesini Önleme:

• Radyasyon dedektörleri, nükleer silahların veya kirli bomba üretimi için uygun radyoaktif kaynakların girişini veya gizlenmesini tespit ederek erken uyarı kabiliyeti sağlayarak ulusal güvenliğe katkıda bulunur.

Terörist Saldırılara Karşı Koruma:

• Radyasyon dedektör sistemleri, nükleer veya radyoaktif malzemeleri içeren potansiyel terörist saldırılara karşı koruma sağlar. Bu sistemler, halkın ve sınır bölgelerinin güvenliğini sağlar ve potansiyel tehditlere karşı önlemler alınmasına yardımcı olmaktadır.

Yasal Ticaret ve Taşımacılık:

• Sınır kontrollerinde kullanılan radyasyon dedektörleri, yasal nükleer malzemelerin ve radyasyon kaynaklarının güvenli taşımacılığına ve ticaretine katkı sağlamaktadır.